Yn yr adroddiad hwn, rydym yn adeiladu ar ein rhaglen waith llesiant i ystyried pwysigrwydd pobl ifanc yn teimlo eu bod yn rheoli eu bywydau ar-lein. Mae'n tynnu ar ymchwil a gefnogir gan TikTok, sy'n archwilio barn pobl ifanc yn eu harddegau a rhieni o'r DU ac Ewrop ar gael asiantaeth a'i rôl wrth reoli amser sgrin.
Mae ein rhaglen waith lles wedi datgelu pwysigrwydd cefnogi mynediad pobl ifanc i’r byd digidol. Er ei bod yn hollbwysig eu hamddiffyn, mae angen inni sicrhau eu bod hefyd yn cael y cyfle i feithrin gwytnwch a ffynnu ar-lein.
Mae’r adroddiad hwn yn archwilio sut y gall defnydd ystyriol o dechnoleg ddigidol fod o fudd i’n llesiant. Gan ddefnyddio’r enghraifft o reoli amser sgrin, mae’n dangos gwerth nid yn unig cyfrif yr amser a dreulir ar-lein ond hefyd yn myfyrio ar yr hyn yr ydym yn ei wneud gyda’r amser hwnnw a sut mae hynny’n gwneud i ni deimlo.
Cynhaliwyd ymchwil yr adroddiad hwn gyda chymorth pobl ifanc yn eu harddegau a rhieni o 5 gwlad: y DU, Iwerddon, Ffrainc, yr Almaen a'r Eidal. O'r herwydd, mae ar gael yn Ffrangeg, Almaeneg ac Eidaleg yn ogystal â Saesneg.
Fe wnaethon ni ofyn i'r bobl ifanc y siaradon ni â nhw am enghreifftiau o bryd maen nhw'n teimlo a phryd nad ydyn nhw'n teimlo bod ganddyn nhw reolaeth a sut mae hyn yn gwneud iddyn nhw deimlo. Dywedasant wrthym fod asiantaeth yn gwneud iddynt deimlo'n dawel eu meddwl, yn ddigynnwrf ac yn ymlaciol, yn gallu teimlo hunan-barch ac ymreolaeth. Ar y llaw arall, dywedasant wrthym y gall diffyg asiantaeth arwain at lefelau straen uwch a difaru.
Roedd yn gyffredin i’r arddegau deimlo nad oedd ganddynt yr asiantaeth, ac roedd hynny’n gysylltiedig â theimlo’n bryderus ac yn rhwystredig, yn euog, yn ddi-rym neu’n wan.
Pan wnaethom ofyn i'r bobl ifanc sut yr oeddent yn rheoli eu hamser sgrin a pha mor dda y gweithiodd hynny, dywedasant fel arfer eu bod yn dibynnu ar hunanddisgyblaeth i reoli eu hamser sgrin ac nad oeddent yn gweithredu dull penodol.
Roedd y rhan fwyaf o bobl ifanc yn eu harddegau eisiau cymryd cyfrifoldeb am eu hamser sgrin eu hunain, heb fewnbwn gan eu rhieni. Dim ond yn yr Eidal a'r Almaen yr awgrymodd grŵp bach o bobl ifanc y gellid penderfynu rhwng rhieni a phobl ifanc yn eu harddegau, yn enwedig os oedd yr arddegau yn iau.
Roedd pobl ifanc yn derbyn yn gyffredinol bod angen help arnynt i reoli eu hamser sgrin. Pan ofynnwyd iddynt pa atebion neu welliannau a allai helpu, canolbwyntiodd pobl ifanc yn eu harddegau ar draws y pum gwlad ar dri maes:
1. Mwy o ddata am eu defnydd
2. Dyluniadau sy'n addasu i arferion defnydd
3. rhybuddion
Mae gan bob un ohonom ran i’w chwarae wrth gefnogi pobl ifanc a theuluoedd i deimlo’n rymus ac mewn rheolaeth ar-lein. Mae yna rôl i lywodraethau osod safonau digidol a hwyluso sgiliau llythrennedd digidol, i ddiwydiant alluogi diogelwch ac asiantaeth trwy ddylunio ac i rieni a gofalwyr ddarparu arweiniad a chefnogaeth i bobl ifanc pan fydd ei angen arnynt.
Gweler cyngor cysylltiedig ac awgrymiadau ymarferol i gefnogi plant ar-lein:
