Internet Matters yn lansio mynegai newydd i fesur 'lles digidol' plant y DU

Mae'r Mynegai yn ganlyniad prosiect 12 mis a astudiodd blant a rhieni o'r un cartref am ymddygiadau, profiadau ac effeithiau pobl ifanc o'u bywydau ar-lein.

Bydd yn galluogi cymdeithas i fesur sut y gall agweddau ar les plant gael eu heffeithio gan ddefnydd digidol trwy newidiadau cyflym mewn technoleg a digwyddiadau byd-eang fel pandemigau, tra'n helpu i lunio adnoddau newydd i deuluoedd, gan lywio polisïau'r llywodraeth a datblygiadau yn y diwydiant ar-lein.

Mae'r adroddiad newydd, 'Lles Plant mewn Byd Digidol: Adroddiad Mynegai 2022', yn dangos sut mae plant â rhieni sy'n deall effaith emosiynol y byd ar-lein yn well yn elwa'n fwy o effeithiau lles cadarnhaol gweithgaredd digidol.

Fodd bynnag, gall plant sydd heb gymorth gael profiadau mwy negyddol – ac mae effeithiau cadarnhaol a negyddol defnyddio technoleg gysylltiedig yn cynyddu wrth iddynt fynd yn hŷn, gan arwain at alwadau i rieni gadw sgyrsiau am ddiogelwch ar-lein i fynd am gyfnod hwy.

Mae’r Mynegai’n canolbwyntio ar bedwar maes lle mae technoleg ddigidol yn cael yr effaith fwyaf – lles datblygiadol, emosiynol, corfforol a chymdeithasol – i gyflawni sgoriau ar gyfer lles plant mewn byd digidol y gellir ei gymharu dros amser.

Mae’r Mynegai – sy’n seiliedig ar waith a gynhyrchwyd gan Dr Diane Levine a’i thîm ym Mhrifysgol Caerlŷr ac a ddatblygwyd gan yr asiantaeth ymchwil Revealing Reality – yn darparu meincnod y gellir ei olrhain flwyddyn ar ôl blwyddyn bellach, a’i gymharu ar draws gwahanol grwpiau o blant yn y DU.

Mae Internet Matters wedi defnyddio'r Mynegai i ddatblygu a Pecyn Cymorth Teulu Digidol fel y gall rhieni gael mynediad at adnoddau personol a pherthnasol trwy ateb rhai cwestiynau syml am eu teulu, ac mae’n annog rhieni i ddeall y rôl bwysig y maent yn ei chwarae wrth ddechrau a pharhau â sgyrsiau rheolaidd gyda’u plant drwy gydol eu plentyndod.

Prif Swyddog Gweithredol Internet Matters, Carolyn Bunting MBE, meddai: “Rydym yn falch o lansio’r mynegai cyntaf o’i fath y gobeithiwn y bydd yn gallu llunio sut rydym yn helpu plant i lywio eu byd digidol yng nghanol y newid cyflym mewn technoleg ac unrhyw rwystrau ar y ffordd.

“Mae’r pandemig wedi cael effaith fawr ar brofiadau plant ac mae’n dda gwybod mai plant y mae eu rhieni sydd ar yr un dudalen â’u plant o amgylch pryderon digidol yw’r rhai sy’n elwa fwyaf o’r byd ar-lein.

“Mae’r mewnwelediadau hyn yn cynnig manteision eang nid yn unig o ran sut y gallwn gefnogi teuluoedd yn well, ond mae ganddynt hefyd oblygiadau ar gyfer polisi, ymarfer a datblygu cynnyrch digidol wrth i ni symud tuag at Fil Diogelwch Ar-lein a Strategaeth Llythrennedd yn y Cyfryngau.”

Dr Linda Papadopoulos, Seicolegydd Plant a llysgennad Internet Matters, meddai: “Ni allwn fod yn rhy gyflym i farnu rhieni sy’n treulio amser gartref ar eu ffonau neu eu dyfeisiau, yn enwedig trwy’r pandemig tra eu bod yn defnyddio technoleg i weithio a chymdeithasu mwy gartref.

“Fodd bynnag, mae’r mynegai yn dangos yr effaith mae ein hymddygiad ein hunain yn ei gael ar ein plant a rhywbeth sy’n hawdd ei drwsio trwy gyfathrebu â’ch plentyn ac arwain trwy esiampl.

“Mae hefyd yn dangos nad yw diogelwch ar-lein plant yn ymwneud â chael sgwrs yn unig a gadael iddynt fwrw ymlaen ag ef. Mae plant hŷn yn adrodd am brofiadau mwy negyddol na phlant iau, felly mae’n rhaid i rieni gadw’r ddeialog i fynd i flynyddoedd yr arddegau.”

I gael cyngor personol ar sut i gefnogi eich plentyn, ewch i Internet Matters' Pecyn Cymorth Teulu Digidol ac atebwch y cwestiynau o'r mynegai.